Ze bouwde met Gods hulp de kerk, werd vermoord en stond op uit de dood om haar daders te vergeven. Het verhaal van de heilige Sura geeft een inkijkje in de belevingswereld van de vroege Dordtenaren. Maar zijn er eigenlijk nog tastbare sporen uit deze tijd vol wonderen en mysteriën?
Sporen van Sura neemt je mee terug naar het Middeleeuwse religieuze leven in de oudste stad van Holland. In een bijzonder programma komen geschiedenis, kunst, architectuur en muziek samen.
Muziek
In het middelpunt staat de Sura Cantate van de gerenommeerde componist Patrick van Deurzen, uitgevoerd door de Merwe’s Oratorium Vereniging (MOV). Verder neemt de stadsbeiaardier je mee op de toren om te vertellen over het carillon en de klokken. Ook het machtige Kamorgel is te horen.
Lezingen
Specialisten gaan dieper in op bijzondere aspecten: zoals pelgrimages, het religieuze zelfbeeld van steden, Middeleeuwse kunst, de betekenis van het Heilige Hout toen én nu, of het document waarin de paus Dordrecht in de ban deed.
Rondleidingen
De symboliek van het gotische kerkgebouw wordt uitgelegd, net als de herontdekte muurschilderingen, metselaarstekens, kerkramen, archeologische vondsten en 19e-eeuwse restauraties. Ruime aandacht is er voor het internationaal vermaarde houtsnijwerk van de koorbanken: een zeldzaam inkijkje in het religieuze leven van Middeleeuws Dordrecht.
Onderaan deze pagina kunt u zich (gratis) aanmelden voor deze bijzondere dag.
Wanneer: 2 juli 2022
Hoe laat: 13.30 uur – 16.30 uur
Waar: Grote Kerk, Dordrecht
PROGRAMMA ZATERDAG 2 JULI 2022
13.15h
- Grote Kerk open voor publiek
13.30h – 14.00h
- VOL Lezing van Sander Verschuur, de pastor van de Heilige Antoniuskerk in Dordrecht. Het HEILIGE HOUT speelde een belangrijke rol in het religieuze leven van Middeleeuws Dordrecht: een reliek dat was omgeven door verhalen en dat twee branden – en een brandtest – overleefde. Ook tegenwoordig wordt het Heilig Hout weer in processie door de stad gedragen. Wat is haar betekenis voor de Middeleeuwer en de hedendaagse gelovige?
- VOL Rondleiding langs de koorbanken door historicus en publicist Herman van Duinen. Het verhaal in het houtsnijwerk van de KOORBANKEN – een kunstwerk van internationale allure – wordt uitgebreid verteld: een beeldprogramma met diepere betekenis. Ook hier is Sura terug te vinden. Het hele religieuze leven in de Middeleeuwse stad wordt er uitgebeeld.
14.00h – 14.30h
- De SURA CANTATE wordt uitgevoerd door Merwe’s Oratorium Vereniging, organist Adriaan Hoek, de slagwerkers Michel Ponsioen en Stephen Eelhart, sopraan Heleen Koele (Sura) en sopraan Nanette Mans. Het geheel onder leiding van gastdirigent Wim van Herk. Het stuk werd geschreven door de gerenommeerde componist Patrick van Deurzen ter ere van zowel het 100-jarig bestaan van Merwe’s Oratorium als de viering van 800 jaar Dordrecht. Het kwam tot stand met ondersteuning van het Fonds Podiumkunsten. In een overwegend tonale compositie beweegt de muziek zich van donker – onheilspellend – naar het licht – lyrisch –, zoals ook het verhaal van Sura dat doet: van moord en wraak naar vergeving.
14.30h – 15.00h
- Lezing van Fred van Lieburg, professor religiegeschiedenis, Vrije Universiteit. De Grote of Onze-Lieve-Vrouwekerk is in de afgelopen 1000 jaar nog altijd langer katholiek dan protestants geweest. Zaten Dordtenaren vóór 1572 wel op een REFORMATIE te wachten? De VROOMHEID rond altaren, beelden en koorbanken bloeide volop. Hoe kon het zo misgaan met de christelijke eenheid in de stad?
- Carillonspel en uitleg door Boudewijn Zwart, stadsbeiaardier. Het Dordtse CARILLON – of beiaard – is de zwaarste van het land. De oudste klok dateert uit 1460 en de klokkenstoel is ruime vijfhonderd jaar oud. Maak de klim naar de klokkenkamer in de toren, zie de beiaardier spelen en korte uitleg geven over het instrument en het gebruik ervan in de Middeleeuwen.
- VOL Rondleiding BUITENOM de kerk door Theo Pronk. Deze historicus van de Erasmus Universiteit neemt u langs de metselaarstekens op de buitenmuren, laat de Sura-bron zien, vertelt over de scheve toren én hoe negentiende-eeuwse restauraties de kerk nóg Middeleeuwser moesten maken.
15.00h – 15.30h
- Lezing van Marc Dorst, archeoloog van de Gemeente Dordrecht. In de natte klei van Holland zijn veel PELGRIM-INSIGNES gevonden: souvenirs die vanuit heel Europa mee terug werden genomen. Sommigen gingen uit religieuze overtuiging. Maar dat geldt zéker niet voor alle Middeleeuwse pelgrims.
- Carillonspel en uitleg door Boudewijn Zwart, Het Dordtse CARILLON – of beiaard – is de zwaarste van het land. De oudste klok dateert uit 1460 en de klokkenstoel is ruim vijfhonderd jaar oud. Maak de klim in de toren naar de klokkenkamer, zie de beiaardier spelen en korte uitleg geven over het instrument en het gebruik ervan in de Middeleeuwen.
- VOL Rondleiding door de kerk door Herman van Duinen. Deze historicus en publicist laat zien welke Middeleeuwse sporen nog in de kerk zijn te vinden – of herontdekt – en vertelt over de SYMBOLISCHE BETEKENIS van het gotische gebouw.
- VOL Rondleiding langs de OUDSTE SPOREN in de kerk door Niek Bakker. Deze docent (o.a. Dordtologie) en gids vertelt over oudere voorgangers van de kerk en de archeologische vondsten.
15.30h – 16.00h
- VOL Lezing van Wim Koole, archivaris Regionaal Archief Dordrecht. Eén wel heel bijzonder archiefstuk wordt uitgelicht: de BUL VAN PAUS INNOCENTIUS uit 1355 waarin de Dordtse kerkgemeenschap een interdict wordt opgelegd, ofwel in de ban gedaan. Wat gebeurde er?
- Toeristenconcert op het KAM-ORGEL door organist Johan den Hoedt. Op dit indrukwekkende orgel worden stukken van o.a. Franck en Bach gespeeld.
- VOL Rondleiding BUITENOM de kerk door Theo Pronk. Deze historicus van de Erasmus Universiteit neemt u langs de metselaarstekens op de buitenmuren, laat de Sura-bron zien, vertelt over de scheve toren én hoe negentiende-eeuwse restauraties de kerk nóg Middeleeuwser moesten maken.
16.00h – 16.30h
- VOL Lezing Sander Paarlberg, conservator oude kunst van het Dordrechts Museum. Voor de komst van de Reformatie hing de Grote Kerk vol altaarstukken. Hoe zag het er toen uit? En wat is er met deze KUNSTWERKEN gebeurd? In het Dordrechts Museum, én ook in het Rijksmuseum zijn ze nog altijd te bewonderen.
- VOL Rondleiding langs de koorbanken door historicus en publicist Herman van Duinen. Het verhaal in het houtsnijwerk van de KOORBANKEN – een kunstwerk van internationale allure – wordt uitgebreid verteld: een beeldprogramma met diepere betekenis. Ook hier is Sura terug te vinden. Het hele religieuze leven in de Middeleeuwse stad wordt er uitgebeeld.
- VOL Rondleiding langs de OUDSTE SPOREN in de kerk door Niek Bakker. Deze docent (o.a. Dordtologie) en gids vertelt over oudere voorgangers van de kerk en de archeologische vondsten.
16.30 – 17.00h
- Napraten? Borrel met hapje staat klaar!
INSCHRIJVEN
Tot 1 juli kan iedereen (leden én niet-leden) zich inschrijven. Toegang is gratis.
Maar wacht u niet te lang! Voor een aantal onderdelen is het aantal deelnemers beperkt (en zitplekken niet altijd verzekerd). Daarom wordt bij inschrijving al gevraagd aan te geven welke programmaonderdelen op welke tijdstippen u wilt bezoeken. Het programma vindt u hierboven.
Vond u het wat waard? Bij aankomst of bij het verlaten van de kerk heeft u de kans een vrijwillige bijdrage in cash achter te laten. Dit zal worden gebruikt ten bate van het Dordtse erfgoed.
Sporen van Sura wordt u (met financiële steun van de Gemeente Dordrecht) aangeboden door: