De loop van onze rivieren is grotendeels gevormd door onszelf. Driehonderd jaar geleden waren de rivieren breed en ondiep met zandbanken en platen. Dat was zeker ook het geval met de Merwede tussen Gorcum en Dordrecht. Men sprak van `bedorven’ rivieren. Ze bevroren regelmatig en er ontstonden ijsdammen. Iedere paar jaar braken de dijken. Om deze rivieren beter te controleren en overstromingen tegen te gaan, werd er flink ingegrepen in het landschap. Moest men de dijken verhogen of was het beter om ze te verlagen? Moest men een nieuwe Merwede maken of een overlaat door het Land van Altena? Welke strijd tussen dorpen en steden, provincies, waterschappen en dijkcolleges ging vooraf aan het vinden van de juiste oplossing? Met name Dordrecht was vaak een tegenstander van noodzakelijke ingrepen.
Vóór 1850 was de oplossing verspreiding van het rivierwater over het land. Daarná koos men voor normalisatie van de rivieren. Er werden nieuwe uitgangen voor de rivieren gemaakt: de Nieuwe Merwede, de Nieuwe Waterweg, de Bergsche Maas. Na de hoogwaters van 1993 en 1995 schrokken we geweldig. Dit had niemand verwacht. Het werd de start van het programma ‘Ruimte voor de Rivier’. Nu staan de kranten vol met verhalen over klimaatverandering en hogere rivierafvoeren. Maar hoe zeker is het dat de rivieren steeds meer water moeten afvoeren? En kunnen onze dijken echt niet hoger? Studie van het verleden kan ons veel leren over het heden.
De lezing is gebaseerd op het boek van Ton Burgers ‘Nederlands grote rivieren – Drie eeuwen strijd tegen overstromingen’, uitgegeven door uitgeverij Matrijs. Na afloop van de lezing is het boek te koop.
Ton Burgers (Brielle, 1946) is in 1970 afgestudeerd als civiel ingenieur aan de Technische Universiteit Delft, met als specialisatie waterbouwkunde. Hij werkte achtereenvolgens bij Boskalis, het Waterloopkundig Laboratorium / Delft Hydraulics (nu Deltares) en Royal Haskoning.
Datum: Donderdag 29 oktober 2015
Locatie: Remonstrantse Kerk
Adres: C. de Wittstraat 28, Dordrecht
Ontvangst: 19.30 uur
Aanvang: 20.00 uur
Voor leden en belangstellenden.
NB. Voorafgaande aan deze lezing zal mevrouw Marja van Bennekom, kosteres van de Remonstrantse Kerk Dordrecht, een korte inleiding geven over de geschiedenis van de kerk.
