Op dinsdag 24 oktober zal de Vereniging Oud-Dordrecht voor het eerst de Dordtse Puienprijs uitreiken aan de eigenaar van het bedrijfspand dat volgens de vakjury de meest geslaagde gevelrestauratie heeft ondergaan. Tevens zal het Jaarboek ‘Meesterlijk Metselwerk’ worden gepresenteerd. Het eerste exemplaar zal worden overhandigd aan Carlo Huijts, directeur van Vereniging Hendrick de Keyser.

Dordtse Puienprijs 2017
De Vereniging Oud-Dordrecht viert dit jaar haar 125-jarig jubileum. In het kader van dit jubileum is besloten tot het instellen van een Dordtse Puienprijs met als doel verbetering van het stadsaangezicht te ondersteunen. De prijs zal in beginsel om het jaar worden uitgereikt ter beloning van een geslaagde gevelrestauratie van een pand in de historische binnenstad waarop het Beeldkwaliteitsplan van toepassing is. Om te beginnen in de categorie ‘Bedrijfspanden Gerestaureerd’.

Een door Vereniging Oud-Dordrecht ingestelde commissie heeft een vijftal panden geselecteerd waaruit het winnende pand is gekozen. De 5 panden op de shortlist 2017 zijn:

  • Bagijnhof 7
  • Schrijversstraat 8
  • Voorstraat 273
  • Voorstraat 428
  • Vriesestraat 38-40-42

Bovendien is door de inwoners van Dordrecht uit deze shortlist een pand gekozen voor de Publieksprijs. Van 25 augustus tot en met 10 oktober 2017 konden stemmen worden uitgebracht via de website www.dordtsepuienprijs.nl.
De Dordtse Puienprijs 2017 bestaat uit een trofee, de Publieksprijs uit een oorkonde. Beide prijzen worden op 24 oktober uitgereikt aan de eigenaren van de desbetreffende panden.

Meesterlijk metselwerk
De Dordtse gevel (1584-1798)
Naast de drie reguliere tijdschriften, ontvangen de leden van de vereniging in dit jubileumjaar maar liefst twee boeken, die beide ook voor niet-leden te koop zijn: in het voorjaar verscheen al het Jubileumboek, in het najaar volgt nu het Jaarboek. Dit behandelt een uniek fenomeen, de ‘Dordtse gevel’: een bijzonder geveltype dat ook buiten Dordrecht zo genoemd wordt. Welke stad kan bogen op een ‘eigen’ geveltype?

Wat is een Dordtse gevel? Iedereen die een wandeling maakt door de oude binnenstad van Dordrecht zal er wel een paar tegenkomen: die typische geveltjes ‘met de dikke wenkbrauwen’. Boven de eerste verdieping komt het metselwerk met een kunstige profilering naar voren. In de bogen boven de vensters herkennen we een klaverblad met kleine lelies op de punten. Met een beetje geluk is de trapgevel nog aanwezig en zijn ook de ‘kopjes’ onder de boogeinden en in de waterlijsten bewaard gebleven.

Omdat het Dordtse metselaarsgilde deze gevel vanaf 1584 gebruikte als meesterproef, is dit type in de twee eeuwen daarna bijna ongewijzigd toegepast. Iedere metselaar die meester wilde worden, moest (in z’n eentje!) zo’n gevel kunnen opmetselen. Pas met de opheffing van het gilde in 1798 kwam er een einde aan deze praktijk. In de eerste helft van de 17de eeuw was de stijl van de Dordtse gevel populair en werd deze ook toegepast in ‘vrije’ gevels, die niet als meesterproef zijn gebouwd. Veel Dordtse gevels zijn in de eeuwen daarna gesloopt: er zijn in totaal 58 Dordtse gevels bewaard gebleven.

Auteurs v.l.n.r. Kees Sigmond, Loet Megens, Jeroen Markusse

Alle aspecten van de Dordtse gevel komen in dit rijk geïllustreerde boek aan bod. Er wordt ingegaan op het ontstaan en de specifieke kenmerken van het geveltype, op het metselaarsgilde, en op verwante gevels in Dordrecht en daarbuiten. De tweede helft van het boek bevat een beschrijving van de in totaal 118 nog bestaande en inmiddels verdwenen Dordtse gevels. Om het opzoeken van specifieke gevels gemakkelijk te maken, bevat het boek een kaart met de locaties van de Dordtse gevels en een index op adres.

De uitreiking van de Dordtse Puienprijs en de Publieksprijs, alsmede de presentatie van het Jaarboek ‘Meesterlijk Metselwerk’ zullen plaatsvinden op dinsdag 24 oktober 2017 om 20.00 uur in de Trinitatiskapel, Vriesestraat 22 te Dordrecht. Deze bijeenkomst is alleen voor leden en genodigden.